LTCGVN (29.07.2014)
Trong nhiều năm qua, tôi thường xuyên gặp những người làm từ thiện và cũng tham gia khác nhiều hoạt động từ thiên khác nhau. Tuy nhiên qua những sự chọn lựa riêng của tôi thì có nhiều anh em trẻ thắc mắc là tại sao tôi chọn chương trình này mà không tham gia chương trình kia, tại sao tôi không bố thí cho người ăn xin này mà lại bố thí rộng rãi cho những người ăn xin kia, v.v…
Tôi chia sẻ một tâm sự ngắn dưới đây để tiện trả lời cùng một lúc đến anh em đã đặt câu hỏi mà không phải lập lại nhiều lần, cũng như để những anh em chưa rõ về làm từ thiện cùng suy ngẫm nhé.
Trong hoạt động từ thiện, chúng ta có rất nhiều cấp cũng như có rất nhiều cách làm từ thiện, tuỳ vào tư duy, khả năng và sự cống hiến của mỗi người. Về phần cách và khả năng làm từ thiện thì tôi chưa cần bàn đến vì chúng rất vô chừng theo từ người, theo nhóm đi làm từ thiện, nhưng tư duy về từ thiện thì mình có thể tạm chia thành ba cấp:
Cấp 1: Dễ nhất mà ai cũng biết, đó là bố thí thực phẩm khi người ta đói, áo quần khi người ta lạnh, nơi tạm trú khi người ta bơ vơ không nơi nương tựa, v.v… Đây là một phương pháp hỗ trợ người khác khi họ gặp nạn. Ở mức độ này, từ thiện là việc phải làm trước mắt vì cái “ngặt” mà người ta gặp phải. Nạn nhân chiến tranh, thiên tai, ngay cả nhân tai cần được hỗ trợ ngay là đối tượng chính của cấp từ thiện này.
Cấp 2: Cũng dễ dàng để mọi người nhận biết, đó là không đi bố thí vật phẩm mà lại giúp cho cách vượt khó, như thiên hạ thường nói… “cho cái cần câu và dạy câu cá chứ không cho cá”… Đây là một phương pháp dài hơi hơn, tốn công sức hơn. Các hình thức như giúp trẻ em nghèo khó được đi học cho đến khi trưởng thành, dạy nghề, tạo dựng những cơ sở để bà con nghèo khổ thất nghiệp có việc làm và thu nhập, v.v… chính là cấp từ thiện này.
Với cả hai cấp trên, đối tượng chính để làm từ thiện là những cá nhân, những nhóm người mà những ai đi làm từ thiện đều nhận diện ra được rất rõ ràng, biết những đối tượng này đang cần gì để chuẩn bị và sau đó là hỗ trợ một cách hiệu quả được.
Nhưng còn nhiều cấp cao hơn nữa, mà tôi chỉ muốn nhắc tới cấp cao tiếp theo thôi, như dưới đây:
Cấp 3: Khá khó để nhận ra, đó là làm từ thiện để hỗ trợ cho một cộng đồng, một lĩnh vực hay cả một xã hội lớn. Ví dụ như Úc giúp hỗ trợ xây cầu Mỹ Thuận với viện trợ không hoàn lại như là một hạ tầng giao thong giúp cho mọi người ở trong khu vực có thể đi lại dễ dàng và an toàn hơn, bất kể người giàu hay nghèo, không phân biệt, đều hưởng từ việc làm từ thiện này; hoặc như Unesco giúp phát triển cả một ngành giáo dục cho các nước đang hoặc chậm phát triển. Tương tự, có những nhà khoa học, trí thức bỏ công sức đi giúp một lĩnh vực lớn, quan trọng nào đó để phát triển lĩnh vực này trong một xã hội cho tốt hơn, và nhất là những người hy sinh giúp xã hội chống lại những tội ác, tiêu cực, bằng những cảnh báo, phản biện, ý kiến, giải pháp, hành động cụ thể, v.v… nhằm cho cả xã hội có một môi trường sống tốt hơn.
Với tôi, Cấp 3 này mới là quan trọng, nhất là đối với một xã hội như nước Việt Nam
Tất nhiên, mọi hoạt động trên nếu không có đi kèm với những đổi chác, điều kiện để người, để nhóm thực hiện những việc này được hưởng lợi, hưởng quyền thì đó là những công việc từ thiện vô cùng đáng trân quý.
Và tất nhiên, nên nhớ rằng làm từ thiện mà vỗ ngực là mình làm từ thiện, làm từ thiện mà dựa đó để làm cho mình nổi tiếng hay quảng cáo cho chính mình qua những việc làm này thì tôi cho rằng đó không còn giá trị của từ thiện nữa mà đó chỉ là sự đổi chác tầm thường.
Mỗi cấp làm từ thiện đều có giá trị của nó, tuy ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn, tuy ít người được hưởng hay cả xã hội được hưởng. Nhưng ai cũng có thể biết rõ là cấp 1 không thể nào giải quyết được những khó khăn của cấp 2, và tương tự, cấp 2 không giải quyết hiệu quả và rốt ráo bằng cấp 3…
Và trong một đất nước đầy tham nhũng, bất công, tội phạm, tàn ác như Việt Nam mình hiện nay, thì cấp 1 sẽ luôn là nhu cầu mà mọi nỗ lực gần giống như muối bỏ biển, cấp 2 thì gặp bao nhiêu lực cản của tham nhũng lộng quyền, của định hướng và thái độ quản lý của Mặt Trận Tổ Quốc, một cách tay đắc lực của đảng Cộng Sản Việt Nam, nơi xuất phát ra những tội ác và nạn nhân cần giúp đỡ. Và với tôi, chỉ có cấp 3 mới hy vọng có chút hiệu quả cho cả đất nước…
Từ đó, tôi thiết nghĩ việc làm từ thiện có giá trị nhất mà các bạn trẻ trong môi trường hiện nay có thể làm được đó là: tự giữ minh cho lương thiện, tử tế, tạo cho mình những kiến thức, nhận thức cho đúng đắn từ vị thế tư duy độc lập của chính riêng mình, thúc đẩy mình có đủ lòng can đảm để đối đầu trực diện với những tội ác… đây là một việc từ thiện cho chính riêng mình cũng như cho cả xã hội đang và sẽ cần từ những con người trẻ tuổi.
HOÀNG NGỌC DIỆP
Theo EPHATA số 620
0 nhận xét:
Đăng nhận xét