CUỘC SỐNG LUÔN CÓ HAI ĐÁP ÁN…

LTCGVN (21.07.2014)

Hãy quay về hướng mặt trời,
và bạn sẽ không thấy bóng tối ( Helen Keller ).

Thầy tôi là một người rất đặc biệt, trước mỗi vấn đề của cuộc sống thầy luôn đưa ra hai đáp án khác nhau.

Ví dụ: đối với những học sinh xuất sắc, thầy nói rằng: “Học kỳ này em thi đạt thành tích nhất lớp cũng không có gì tự hào lắm, vì học kỳ sau em chưa hẳn đạt được như vậy. Nhưng nếu học kỳ sau em lại đứng nhất nữa cũng không có gì hãnh diện, vì thi vào đại học em chưa chắc đỗ thủ khoa. Nhưng nếu đạt thủ khoa cũng không có gì xuất sắc lắm, bởi vì sau này ra làm việc ngoài xã hội không nhất định em phải luôn đứng hàng đầu”.

Và đối với những học sinh yếu kém khác thì thầy có cách nói ngược lại: “Nếu học kỳ này em thi không đạt kết quả tốt cũng không có gì quá lo ngại vì còn có học kỳ sau. Nhưng nếu học kỳ sau đã cố gắng nhưng vẫn không tốt thì cũng đừng quá buồn lo, vì thi vào đại học em không hẳn lại như thế. Và nếu có thi hỏng đại học cũng chẳng có gì đáng xấu hổ bởi còn có các trường đời mở rộng cửa đón em. Thành tài và thành người không chỉ có ở con đường thi cử…”

Thầy còn kể cho chúng tôi nghe câu chuyện ngụ ngôn về kiến và dế:

“Mùa thu đến đàn kiến vất vả từ sáng đến tối lo kiếm thức ăn chuẩn bị cho mùa đông sắp tới, mà dế thì ngược lại ẩn trong đám cỏ xanh tươi cất tiếng hát vang. Mùa đông đến gần, kiến có thể ở trong hang ấm áp từ từ thưởng thức những món ăn ngon do mình kiếm được, còn dế thì nằm chết dần ngoài hang và mạng sống của chúng chỉ được vỏn vẹn 3 tháng…"

Kể ngụ ngôn ấy rồi, thỉnh thoảng hễ có dịp thầy lại hỏi đám học sinh chúng tôi: “Các em nên học theo cách sống của kiến hay của dế ?" Chúng tôi đồng thanh trả lời: “Thưa thầy, học theo kiến ạ”. Thầy vui vẻ gật đầu nói: “Đúng ! Chúng ta nên học tập từ kiến, cần cù làm việc, tự mình tạo hạnh phúc cho mình bằng chính đôi tay của mình, bất luận thế nào cũng không nên học theo cách sống của dế, chỉ biết vui chơi mà không lo cho cuộc sống tương lai”.

Nhưng không lâu sau đó trong lớp chúng tôi có một học sinh nữ bị bệnh ung thư, các bác sĩ coi như bó tay nan y, lúc đó thầy dẫn chúng tôi cùng đến bệnh viện thăm cô bé. Và một lần nữa, thầy kể lại câu chuyện ngụ ngôn lúc trước, khi kể gần xong, như biết ý thầy thế nào cũng hỏi, cô bé liền nói: “Thưa thầy, em cũng nghĩ sẽ làm như kiến vậy”. Không ngờ thầy nói: “Không em ạ, em nên làm như dế, tuy rằng cuộc sống của chúng có ngắn ngủi, nhưng nó biết đem lời ca hay, tiếng hát đẹp để lại cho đời, biết cống hiến và góp niềm vui cho muôn loài muôn vật. Còn kiến tuy cả ngày vất vả với công việc nhưng xét cho cùng chúng chỉ lo cho cái ăn của chính chúng mà thôi”.

Nghe xong, cô bạn đáng thương của chúng tôi đã hiểu ra ý thầy muốn nhắn nhủ, cô bé mỉm cười thật rạng rỡ. Từ đó, theo lời kể của gia đình và bạn bè, cô bé đã cố gắng làm nhiều việc tốt trong những ngày đời còn lại, và cô bé đã đi đến điểm cuối cùng của cuộc sống mà không âu sầu bi thương…

Tác giả khuyết danh, bản dịch của Như Nguyện
Ephata biên tập thêm 7.2014