Về mặt khoa học tự nhiên, đem con số 30 so với 300 là một điều quá khập khiểng. Nhưng với khoa học xã hội, đem 30 so với 300 thì không có ý nghĩa khác nhau giữa phá và xây.
Tính từ ngày ông Nguyễn Hữu Cảnh vâng lệnh chúa Nguyễn vào Nam mỡ cõi và thời điểm ông Nguyễn Văn Thọai cất công tạo ra kênh rạch miền Nam để canh nông và giao thương miền đất mới, thế mà đã hơn 300 năm có lẻ. Thế mà vì tiền người ta đi lấp kênh rạch để làm khu đô thị mới. Miền đất mới, những ngày đầu là rừng thiêng nước độc, không thiếu ác thú. Vùng đất mà con người phải sống với nhau bằng sự đùm bọc, chở che để mong tồn tại với những tử thần luôn rình rập xung quanh.
Vùng đất mà ở đó, những con người ra đi vì không cam chịu sự hà khắc của chế độ Phong kiến của mãnh đất ngàn năm văn vật. Những con người bị đày đọa từ quan đến quân đến dân. Những con người không thuộc về giai cấp thống trị, thượng lưu, văn hay chữ tốt. Quan thì bị đỳ, dân thì bị tù đày biệt xứ. Thế mà họ đã luôn canh cánh trong lòng tâm trạng của kẻ tha hương như những câu thơ của tướng Hùynh Văn Nghệ:
"Ai về xứ Bắc ta đi với
Thăm lại non sông giống Lạc Hồng
Từ thuở mang gươm đi mở cõi
Trời Nam thương nhớ đất Thăng Long..."
Ấy thế mà họ đã tạo dựng nên một nền văn hóa mới: trung thực, vị tha, bao dung và năng động. Dù họ phần đông là những con người được xem là ít học, một lũ phàm phu tục tử, ăn đằng sóng, nói đằng gío. Nhưng họ, những con người bị đày đi biệt xứ ấy đã tạo nên một quần thể văn hóa hiền hòa như mãnh đất phì nhiêu mà thiên nhiên ban phát. Họ trung thực như cơn mưa rào Nam bộ và bao dung, vị tha như phù sa con sông Cửu Long tưới mát ruộng đồng. Sông của Vua, sông biểu tượng của Rồng.
Thế nhưng, chỉ mới 30 năm, cũng từ ngày chúng ta, những con người đi làm cách mạng, thống nhất giang sơn. Thì những con kênh ngày nào bị san lấp, không có hệ thống thóat nước và bất lực với thủy triều. Sài gòn, hòn ngọc viễn đông ngày nào trỡ thành nơi ô nhiễm vào hàng đầu của thế giới. Khi người ta bảo vệ cái sai của mình thì thủy triều bình thường người ta gọi là "triều cường". Lại chơi chữ!!!
Không lẽ, hơn 300 năm qua, mặt trăng không quay quanh trái đất và quanh mặt trời và không có thủy triều do sức hút của lực vạn vật hấp dẫn tạo ra, mà bây giờ Thái Dương hệ mới có chuyện thủy triều? Và vì tiền người ta lấp kênh rạch để bán đất, nên hệ thống thoát nước của Sài Gòn trỡ nên thảm hại như hôm nay.
Người ta bảo với tôi rằng sẽ đắp bờ bao quanh Sài Gòn để chống thủy triều, nhưng họ không thấy rằng mỗi lần thủy triều lên nước từ con sông Sài Gòn len lỏi vào các hệ thống cống thóat nước để chui đến các con đường, góc phố tòan thành phố. Nước và chất thãi sinh họat có thể ra sông từ cống, thì nước cũng từ sông sẽ về lại thành phố qua cống. Đó là nguyên tắc bình thông nhau mà chú thợ nề hay cháu phổ thông cấp II đều biết.
Lẽ ra người ta phải khai thông kênh rạch thì người ta đắp bờ bao và lấp vùng trũng để bán đất làm giàu. Thế thì bờ bao có mục đích gì? Nếu không nói là giúp cho môi trường dễ ô nhiễm hơn sau những lần thủy triều lên? Đã thế, người ta lấy lý do ô nhiễm môi trường nước để làm dự án cải thiện môi trường nước và mới có vụ lùm xùm của PCI Nhật và ông Hùynh Ngọc Sỹ để xã hội nhìn thấy mức độ nghiêm trọng của văn hóa Việt suy đồi.
Cũng thế, môi trường thì ô nhiễm do sự tắc trách của con người. Văn hóa nền của vùng đất mới ngày nào cũng bị xói mòn, ô nhiễm theo. Một thời tôi đã đọc "Gone with the wind" của Margaret Mitchell, cứ nhìn lại nước mình sau nội chiến cận đại sẽ giống nước Mỹ sau nội chiến. Cứ nghĩ rằng ý thức hệ thực dụng sẽ giúp dân Việt sau 1975 sẽ thay đổi tích cực hơn như cô Scarlet tiểu thư lên xe, xuống ngựa và lịch sự ngày nào sẽ năng động, thực dụng và mạnh mẽ hơn để xây dựng lại trang trại O' Hara ngày nay to đẹp hơn, đàng hòang hơn. Nhưng, bây giờ tôi đã rõ: Người Việt không năng động hơn mà ranh ma hơn. Người Việt không thực dụng hơn mà dối trá hơn. Và người Việt mất nhân bản hơn là tôi tưởng. Để che đậy điều đó, họ đã bằng mọi giá dùng quyền lực cấm cản mọi thông tin với cộng đồng.
Hỡi ôi, 300 năm xây chỉ để 30 năm phá chỉ vì đâu?
Blog: Hồ Hải
0 nhận xét:
Đăng nhận xét